Милли икътисад министрлыгы мәгълүматлары буенча, Казахстанның сәүдә күләме 2022-нче елда рекорд куйды - 134,4 миллиард доллар, 2019-нчы дәрәҗәдән 97,8 миллиард доллардан артып.
2022-нче елда Казахстанның сәүдә күләме иң югары дәрәҗәгә иреште, эпидемиягә кадәрге дәрәҗәдән артып, 2022-нче елда.
2020 елда, берничә сәбәп аркасында, Казахстанның тышкы сәүдәсе 11,5% ка кимеде.
Нефть һәм металлларның үсү тенденциясе 2022-нче елда экспортта ачык күренә. Ләкин, белгечләр әйтүенчә, экспорт максимумга җитмәгән.Казинформга биргән интервьюсында, Казахстан Икътисад Институты белгече Эрнар Серик, узган ел үсешнең төп сәбәбе булып товар һәм металл бәяләренең күтәрелүен әйтте.
Импорт ягында, чагыштырмача әкрен үсеш темпларына карамастан, Казахстанның импорты беренче тапкыр 50 миллиард доллардан артып, 2013 елда куелган 49,8 миллиард доллар рекордын куйды.
Эрнар Серик 2022-нче елда импорт үсешен товар бәяләренең күтәрелүе, эпидемия белән бәйле чикләүләр, һәм Казахстанда инвестиция проектларын тормышка ашыру һәм аның ихтыяҗларын канәгатьләндерү өчен инвестиция товарлары сатып алу аркасында глобаль инфляция белән бәйләде.
Илнең иң яхшы өч экспортеры арасында Атырау өлкәсе әйдәп бара, башкала Астана - 10,6%, Көнбатыш Казахстан өлкәсе - 9,2%.
Төбәк контекстында Атырау өлкәсе 25% (33,8 миллиард доллар) өлеше белән илнең халыкара сәүдәсен алып бара, аннары Алматы 21% (27,6 миллиард доллар) һәм Астана 11% (14,6 миллиард доллар) белән.
Казахстанның төп сәүдә партнерлары
Серик әйтүенчә, 2022 елдан илнең сәүдә агымы әкренләп үзгәрә, Кытай импортлары Россиягә туры килә диярлек.
“Рәсәйгә күрелмәгән санкцияләр йогынты ясады.Аның импорты 2022 елның дүртенче кварталында 13 процентка кимегән, шул ук вакытта Кытай импортлары 54 процентка арткан.Экспорт ягында, без күп экспортерларның яңа базарлар яки озак вакытлы эффектлар китерәчәк Россия территориясеннән качу өчен яңа логистик маршрутлар эзләвен күрәбез ".
Узган ел ахырында Италия (13,9 миллиард доллар) Казахстан экспортында беренче урында, аннары Кытай (13,2 миллиард доллар).Товар һәм хезмәт күрсәтү өчен Казахстанның төп экспорт юнәлешләре - Россия (8,8 миллиард доллар), Нидерланд (5,48 миллиард доллар) һәм Төркия (4,75 миллиард доллар).
Серик өстәде, Казахстан Төркия дәүләтләре оешмасы белән күбрәк сәүдә итә башлады, алар арасында Азәрбайҗан, Кыргызстан, Төркия һәм Uzbekistanзбәкстан, аларның сәүдә күләме 10% тан артып китә.
ЕС илләре белән сәүдә соңгы елларда иң зуры һәм быел үсешен дәвам итә.Казахстан тышкы эшләр министры урынбасары Роман Василенко әйтүенчә, ЕС Казахстан тышкы сәүдәсенең якынча 30% тәшкил итә һәм 2022 елда сәүдә күләме 40 миллиард доллардан артып китәчәк.
ЕС-Казахстан хезмәттәшлеге көчәйтелгән партнерлык һәм хезмәттәшлек килешүенә нигезләнә, ул 2020 елның мартында тулы көченә керә һәм хезмәттәшлекнең 29 өлкәсен үз эченә ала, шул исәптән икътисад, сәүдә һәм инвестицияләр, мәгариф һәм тикшеренүләр, гражданлык җәмгыяте һәм кеше хокуклары.
"Узган ел безнең ил сирәк җир металллары, яшел водород, батареялар, транспорт һәм логистика потенциалын үстерү, тауар тәэмин итү чылбырларын диверсификацияләү кебек яңа өлкәләрдә хезмәттәшлек итте", диде Васыленко.
Европа партнерлары белән мондый сәнәгать проектларының берсе - Швеция-Германия компаниясе Свевинд белән көнбатыш Казахстанда җил һәм кояш электр станцияләре төзү турында 3,2-4,2 миллиард долларлык килешү, 2030 елдан башлап 3 миллион тонна яшел водород җитештерер дип көтелә. ЕСның продуктка ихтыяҗының -5%.
2022 елда Казахстанның Евразия икътисадый берлеге (EAEU) илләре белән сәүдәсе 28,3 миллиард долларга җитә. Товар экспорты 24,3% ка артып 97 миллиард долларга, импорт 18,6 миллиард долларга җитә.
Россия Евразия икътисадый берлегендә илнең тышкы сәүдәсенең 92,3% тәшкил итә, аннары Кыргызстан - 4%, Беларусия - 3,6%, Әрмәнстан - -0,1%.
Пост вакыты: 11-2023 апрель